Nêrîn û Dîtin

Îroj di dilê min de tiștekî serûbin heye. Li serê sibê vir de dixwezim tê derxinim ku çîye? Lê mixapin an ez nikarim tê derxinim, an jî ew tiștê serûbun naxweze xwe așkere bike. Ma tiștê ku ji min re așkere nîne çira bi peyîva serûbin tê navkirin? Binavkirinek wusa durist e? Nizanim, dibe ku di tê de șașitî hebe.

Di hundirê min de hesteyek/hîssek mîna pilqên ava kelî li serûbin dibe heye. Loma ez jê re dibêjimm tiștî serûbin. Di jîyanê de weqas pir tișt hene ku gor nêrîn û dîtina mirov dikarin curecur bên fêmkirin. Bi serên xwe ew tiștana tenê navkirinek in. Navên wan di hizirên mirovan de pêvendîyan kardixin. Gor wan pêvendiyên di hizirên mirov de bașî û nebașî derdikevin pêș. Ew bașî û nebașî pir caran gor tecrûbe û zanînên mirovan û hewcîyên wan șiklên xwe digirin.

Ji bo ku gotinên min çewt neyên fêmkirin dixwezim mînakekê bidim. Minaka avê. Ji bo kesekî tî av jîyan e. Ji bo kesekî birçî navhevketina dil e. Ji bo kesekî mala wî li ber pêla avê ketiye malxirabî. Ji bo cotkarekî ku benda baranê ye dewlemendi û hwd. Daxweza min bi van mînakan ewe ku bi peyva serûbin mirov dikare curecur maneyan derbixe, maneyên baș û yên nebaș.

Gotinek meșhûr dibêje ku “di hereketê de bereket heye”. Bi kelîmeya serûbin zêdetir bala min diçe ser hereketê. Wê demê jî maneya baș a serûbinê xwe nîșanî min dide. Lê așîkare ku her hereket bi bereket jî nine. Ji bona bereketa hereketekê lazime ku bingehî û çarçoveya hereketê belûbin. Wê çaxê mirov dikare hereketê binêre, gor bingehî û çarçoveya wê di derheqê bașbûn û nebașbûna wê de qerara xwe bide. Her tișt bi pîvanê xweș e. Herî tiștê baș bê pîvan dikare zerarê bide mirovan, herî tiștê nebaș jî dikare bi pîvan bibe desema çêyîya mirovan. Lomaye ku di derheqê tiștan de ger mirov bi lez qerarê nede.

Nivisa xwe bi wergera çîrokek balkêșa di va rojana de bi medyaya civakî tê belav kirin berdewam bikim ku gotinên min baștir werin fêmkirin.

Bi rastî tiștek wusa qewimîye an neqewimîye ne pir girîng e. Ya giring ji vê çîrokê mirov dikarin dersên baș  hilbigirin. Momoste rojekî di sinifê de çîroka keștiya di behrê de binav dibe ji telebeyan re vedibêje.

“ Keștîya di nava behrê de di carekî de dest pê binavê dike. Herdu mêr û jin di alîyê bota canparêzê/hawarê de tên û dibînin ku tenê ji bo mirovekî cîh heye. Mêrik jina xwe cîh dihêlîne û sîyarî botê dibe. Jina wî ya ku di keștîyê de dimîne wî dimêze û jê re wusa dibêje: ...

Mamoste axaftina xwe qut dike û ji telebeyan dipirse: Gor texmîna we gotina jinê ya dawî ji mêrê xwe re got, dibe ku çibe?

Ekserîyeta zarokan dibêjin, dibe ku gotibe: “Min ji te nefret kir, nankor!”

Mamoste di koșe de telebeyekî bi serê xwe û bêdeng runiștî dibîne û ji wî jî pirs dike. Bersiva wî wusa ye: “Momoste! Gor nêrîna min gotîye ku baș miqatî zaroka me bibe!”

Momoste bi șașmayî jê pirs dike: “Te va çîroka pêștve guhdarî kiribû?”

Zarok serê xwe vedișîne û dibêje: “Na, lê dîya min pêș ku çû heqîya xwe ji bavê min re wusa gotibû.”

Momoste “bersiva te rast e” dibêje.

Keștî binav dibe, mêrik vedigere mal, keça xwe bi serê xwe mezin dike. Bi salan șuve rojaneya bavê dikeve dest keçikê. Tu nabêjî pêș derketina rêwîtiya keștiyê hatîye teșhîskirin ku jinik nexweșîyek bê çare ketiye. Zilam di wê dema zor de bi lez û bez jina xwe li ser keștîyê cîh dihêle û botê sîyar dibe.

Bav di rojaneya xwe de nivisiye ku “Min pir xwest ku bi tev te binav bibûma. Lê ji bo zaroka me mecbûr mam ku binavbûna te ya bi serê xwe temașe bikim.”

Çîrok diqede, bêdengiyek dadikeve li ser hemû zarokên di sinifê de ne.

Çîrok nîșan dide ku ger mirov di derheqê bûyeran de heman serkî nenêre û pêșdaraz nebe ku kesî neheqîyê neke.

Va rojên nûjen de her roj bi hezaran nûçe û agahîyên dijî hev tên belavkirin. Dema mirov sebr bike dibîne ku pirên wan bê ser û bê bin in. Lewma di dest de destbilindkirin û dengbilindkirin dibe ku bibe sedemên șașitîyan. Ya herî baș gor tecrûbe û agahîyên xwe yên șexsî hereket kirin e.

Hêvîdarim ku her kes gor xwe ji vê çîrokê dersan hilbigire.

Stuttgart, 14.07.2016, Pêncşem