Kurmê Darê

Nivisandin mîna zarokekî piçûk her dem li jê re tekîldar bûnê dixweze. Wexta niviskar demekî nenivise û mesafeyekê bike navbera xwe û nivisê, destên wî ji nivisê sar dibe, nivisandin li ber çavên wî mezin dibe, dibe karekî zor û zehmet. Mirov dikare bi gotinek din bibêje ku, nivis ji niviskar dixeyîde. Loma ger niviskar her dem ji nivisê re karbikeve ku nivisandin li jê re hêsan be, jê nexeyîde, jê re bibe heval.

Nîzika du salane ku min dest vê rojaneya xwe ya kurdî kirîye. Heyan dest min hat her meh nivisek be jî min kir ku binivisim û biweşînim. Lê mixabin ku meha çûyîn ew pêk nehat. Va ji bo berdewamîya rojnameya min bû birînek. Pê hesîyam ku va birîna hîn birînên nû jî xwe re bîne û di navbera min û nivisandina min de bibe kendalek kûr û fere. Va jî tiştekî dijî xwestina min e. Loma îroj runiştim pêş kompûterê û ji wer e, bi rastî ji xwe re va hevokana dirêsim.

Em di demek wusa de dijin ku bixwezin jî nexwezin jî pir tişt me meşqûl dikin. Berê îmkanên mirov tunebûn ji xwe re meşqulîyetekî kar bixin, niha jî weqas pir meşqûlîyetên nehewce tên ber mirov ku nizane qerarê bid kîjan meşqûlîyet ji bo wî pêwist e. Ji ber vê dudilîyê ve carna ji meşqûlîyetên nehewce re weqas zêde wext xerc dike ku êdî ji meşqûlîyetên hewce re dem qîm nake. Tevgerek wusa di demek dirêj de ji wî re dibe pêgirtîyek. Êdi bixweze jî nexweze jî muptelayê wê rewşê dibe û diçe, pir mesûlîyetên xwe yên pêvist nayne cîh û dibe sedema pir pirsgirekên mezin. Di wî warî de pir mînakên curecur û klasîk hene. Ez dixwezim li vir mînakek rojane û modern pêşkeşî we bikim, li ser wê bisekinim.

Bi pêşketina teknîkê pir tiştên ku nedihatin xeyalên mirov îroj bûne parçeyek jîyana mirov. Îroj jîyanek bê telefon êdî mumkîn nayê dîtin. Televizyon û internet nebe nabe. Ji bona tedarîk kirin û bi kar anîna vana gelek pere xerc dibe. Bi wî jî namîne bi saetan dema mirov, bi gotinek din umrê mirov ji wana re derbaz dibe. Va alîyek madalyonê ye, alîyên din jî ewe ku mirov ji vana re xerckirin û mijûlbûnê re mecbûr dimîne ku terikandina pir tiştên din bike. Carna ew tiştên tên terikandin dibin sedema têk çûna jîyanê jî. Ya herî girîng ewe ku mirov bi bernameyên televizyonê ji xwe re dunyayek ferazî ava dike û dunya xwe ya rastin xirab dike. Êdî li ber televîzyon û internetê rûniştinê ji mirovên di malbatê de dijin re dibe tengasî, ji hevûdin re wext namîne. Êdî jîyan ne jîyanek bi hevre ye, jîyanek dijî hev e. Pirsgirekên biçûkên dikarin bên çareserkirin mezin dibin, ji xwe re hinek pirsgirekên din jî peyda dikin û jîyanê dikin jîyana pirsgirek an. Heyan mirov ji xelatîyên xwe dihesin êdî wext derenge û ji bona çareserkirina xelatîyan hêz jî nemaye.

Mina gurên serên çîyan kesên ji vê rewşê îstifade bikin kêm ninin. Lomaye ku bi sedan xetên televîzyonê bi hezaran bernameyên xwe mîna pêlên ava bi hêz li ser temaşevan re dirijînin. Ew pêlên bi hêz her tiştên mirov didin ber xwe, tar û mar dikin. Pir tiştên ku dijî bawerî û nêrînên mirov heyan kuncêkin malê mirov digirin bin bandora xwe û dorpeç dikin. Lomaye ku êdî zarokên me rêça kalik û pîrikên xwe noşopînin, rêça kesên ku bernameyan pêşkeşî me dikin dişopînin. Mîna kurmê ji darê, bi hêza televîzyon û bernameyan mirovên xwedî hêz kesên din di malên wan de û bi destên wan bawerî û çandandên wan dirizînin, neslên wan ji xwe re dikin qût.

Stuttgart, 26.11.2013, sêşem.